جذب سرمایه‌گذاری خارجی
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات همواره درباره لزوم تحقق اهداف اقتصاد دیجیتال تاکید می‌کند و مدعی است می‌تواند اقتصاد دیجیتال را در کشور محقق کند.کارشناسان بر این باورند که اکوسیستم استارت‌آپی کشور به شدت توسعه‌یافته است و این امر به دلیل حمایت‌های دولتی بوده است.
تحقق اقتصاد دیجیتال موضوعی است که به شدت از سوی دولت مطرح می‌شود. به ویژه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات همواره درباره لزوم تحقق اهداف آن تاکید می‌کند و مدعی است می‌تواند اقتصاد دیجیتال را در کشور محقق کند. همچنین در جلسه ۱۲ بهمن در شورای‌عالی فضای مجازی بر اساس چشم‌انداز شبکه ملی اطلاعات برای سال ۱۴۰۴ مقرر شد تا سهم اقتصاد دیجیتال و خرده‌فروشی الکترونیکی حدود ۱۰ درصد اقتصاد کشور را شامل شود. کارشناسان بر این باورند که اکوسیستم استارت‌آپی کشور به شدت توسعه‌یافته است و این امر به دلیل حمایت‌های دولتی بوده است.
سعید روشنی، مشاور رییس سازمان فناوری اطلاعات بر این باور است که اکوسیستم استارت‌آپی کشور توسعه نمی‌یافت اگر دولت از آن حمایت مالی و معنوی نمی‌کرد.
مفهوم اقتصاد دیجیتال
اقتصاد دیجیتال مفهومی نیست که یکباره خلق شده باشد، بلکه یک روند تکاملی آن را شکل داده است. اقتصاد دیجیتال را می‌توان سیر تکامل‌یافته اقتصاد اطلاعات در دهه ۱۹۷۰، اقتصاد دانش‌بنیان در دهه ۱۹۸۰، اقتصاد نوین در دهه ۱۹۹۰ و اقتصاد شبکه و اینترنت در دهه اول۲۰۰۰ معرفی کرد. سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، ریشه آن چیزی که امروز اقتصاد دیجیتال نامیده می‌شود را در اقتصاد دانش‌بنیان می‌‌داند. این مجموعه، اقتصاد دانش‌بنیان را اقتصادی بر مبنای تولید، توزیع و کاربرد دانش تعریف می‌کند که در آن برخلاف اقتصاد کلاسیک، مبنا بر کمیابی منابع نیست و در آن دانش برخلاف سایر منابع کلاسیک که هنگام مصرف مستهلک می‌شوند، می‌تواند بارها و بارها مصرف شود و هر بار رشد بیشتری داشته باشد.
با اینکه تپسکات در سال ۱۹۹۵ ظهور اقتصاد دیجیتال را زودتر از دیگران پیش‌بینی و از این عنوان استفاده کرد، اما در مورد چارچوب و مفهوم آن، تعریف دقیقی ارائه نکرد. بعد از گذر از حباب دات‌کام که اقتصادی بر پایه اینترنت معرفی شده بود، تامپسون در سال ۲۰۰۴ از ورود به اقتصاد جدیدی به‌نام اقتصاد دیجیتال سخن گفت. او این اقتصاد نوین را فراتر از اینترنت در نظر گرفت و تاکید کرد که در آن فناوری‌های دیجیتال بر کل بخش‌های تولیدی و خدمات تاثیر می‌گذارند. او ویژگی‌های اقتصاد دیجیتال را تاثیرگذاری بیش از پیش سرمایه‌های دانشی و فناوری معرفی کرد. به مرور، مفهوم‌سازی اقتصاد دیجیتال به یک چالش برای فعالان این حوزه تبدیل شد. با بررسی مبانی نظری این حوزه می‌توان دریافت که برخی به صورت محدود و برخی هم به صورت گسترده به مفهوم‌سازی اقتصاد دیجیتال پرداخته‌اند.
تحقق اقتصاد دیجیتال در گروه سرمایه‌گذاری قانونمند
معاون وزیر ارتباطات گفت: جذب سرمایه‌گذاری قانونمند با وجود قوانین و مقررات، هدف‌گذاری اهداف کلان شبکه ملی اطلاعات مبنی بر حجم ۱۰ درصدی اقتصاد دیجیتال را محقق می‌کند.
امیر ناظمی با اشاره به اهداف کلانی که مطابق مصوبه شورای‌عالی فضای مجازی باید بر بستر شبکه ملی اطلاعات ارائه شود، اظهار کرد: شورای‌عالی فضای مجازی مصوب کرده که تا سال ۱۴۰۴ سهم اقتصاد دیجیتال ایران ۱۰ درصد کل اقتصاد کشور شود. این موضوع نشان می‌دهد در این اهداف نیز تاکید بر این است که شبکه ملی اطلاعات در تعارض با اینترنت نیست.
او با بیان اینکه مطابق این مصوبه تمامی خدمات پایه ارتباطی از جمله پیام‌رسان‌ها به عنوان اقدامات مرتبط با شبکه ملی اطلاعات در نظر گرفته شده است، افزود: اهداف مصوب برای شبکه ملی اطلاعات، بعد تکاملی این پروژه ملی است و جزئیات آن نشان می‌دهد این شبکه در تعارض با اینترنت نبوده بلکه مکمل اینترنت است.
رییس سازمان فناوری اطلاعات با اشاره به اهدافی که برای افزایش سهم اقتصاد دیجیتال از اقتصاد کل کشور با تکمیل شبکه ملی اطلاعات متصور شده و نیز اعداد و ارقامی که مربوط به افزایش ترافیک داخلی و خارجی اینترنت است، گفت: این اهداف نشان می‌دهد که رابطه شبکه ملی اطلاعات با اینترنت قرار نیست قطع شود و می‌خواهیم به جایی برسیم که بالغ بر ۶۰ درصد ترافیک دیتا در کشور تبادل شود و تنها ۴۰ درصد ترافیک خارجی باشد.
او با بیان اینکه چیزی به نام اینترنت ملی در کشور پذیرفتنی نیست و مفهوم شبکه ملی اطلاعات در مصوبه جدید شورای‌عالی فضای مجازی، کاملا شفاف است، افزود: شبکه ملی اطلاعات جدای از اینترنت نیست و اهداف مدنظر برای این شبکه نیز بیانگر آن است که شبکه ملی اطلاعات قرار است در سه رویکرد اقتصادی، حریم خصوصی و دسترسی عادلانه برای کاربران مفید واقع شود.
ارائه خدمات ارزان‌تر در شبکه ملی اطلاعات
ناظمی با بیان اینکه در رویکرد اقتصادی، شبکه ملی اطلاعات می‌تواند خدمات ارزان‌قیمت‌تری را نسبت به اینترنت برای کاربران فراهم کند، توضیح داد: برای مثال کاربران می‌توانند برای تماشای فیلم از طریق وب‌سایت‌های داخلی، هزینه کمتری بابت قیمت دیتا پرداخت کنند. در همین حال خدمات دولتی بر بستر شبکه ملی اطلاعات با ریسک امنیتی کمتر و با اطمینان بیشتر برای حفظ حریم شخصی کاربران، قابل ارائه خواهد بود.
او با اشاره به رویکرد شبکه ملی اطلاعات در دسترسی عادلانه افراد به ارتباطات تاکید کرد: قصد این است که تمامی افراد در بخش‌های مختلف بتوانند از خدمات پایه‌ای با قیمت ارزان‌تر استفاده کنند. برای مثال کیفیت دسترسی به خدمات آموزشی یک دانش‌آموز در یک منطقه روستایی با دانش‌آموزی که در یک کلانشهر زندگی می‌کند، نباید متفاوت باشد.
اختلاف مفهومی بر سر تعریف شبکه ملی اطلاعات رفع شد
معاون وزیر ارتباطات با تاکید بر اینکه زیرساخت شبکه ملی اطلاعات به رشد قابل قبولی رسیده است، در خصوص اختلافی که میان وزارت ارتباطات و شورای‌عالی فضای مجازی بر سر مفهوم شبکه ملی اطلاعات وجود داشت نیز گفت: به نظر می‌رسد با توجه به اهداف کلانی که برای تکمیل شبکه ملی اطلاعات درنظر گرفته شده، اختلاف مفهومی بر سر تعریف این پروژه ملی، وجود ندارد.
تحقق اقتصاد دیجیتال در گروه سرمایه‌گذاری قانونمند
ناظمی در پاسخ به وجود برخی نگرانی‌ها مبنی بر تضمین سرمایه‌گذاری در رسیدن به هدف تحقق اقتصاد دیجیتال و حفظ منافع ملی در این خصوص تاکید کرد: به طور قطع جذب سرمایه‌گذاری قانونمند و در گرو قوانین و مقررات، می‌تواند هدف‌گذاری اهداف کلان شبکه ملی اطلاعات مبنی بر حجم ۱۰ درصدی اقتصاد دیجیتال را محقق کند.
رییس سازمان فناوری اطلاعات با اشاره به سرمایه‌گذاری خارجی در این حیطه گفت: اگر توانمندی جذب سرمایه‌گذاری خارجی در این حوزه وجود داشته باشد، می‌توانیم با قانونگذاری و تدوین قوانین و مقررات به توسعه اقتصاد کشور کمک کنیم. اگر توانمندی‌های خود را نادیده بگیریم در این حوزه موفق نخواهیم بود.
او با بیان اینکه اگر ناتوانی در قوانین و مقررات برای ورود سرمایه‌گذاری‌های خارجی در این بخش وجود دارد، باید رفع شود، ادامه داد: جذب سرمایه‌گذاری خارجی توانمندی یک کشور را نشان می‌دهد و کشورهای توسعه‌یافته‌ای مانند آمریکا و آلمان نیز سرمایه‌گذار خارجی می‌پذیرند.معاون وزیر ارتباطات افزود: در صورتی که قوانین و مقررات مدونی داشته باشیم نباید نگرانی از بابت منافع ملی داشته باشیم. کمااینکه بسیاری از سرمایه‌گذاری‌های خارجی در حوزه ICT طی سال‌های قبل نیز نشان داده که این حرکت، باعث رشد منافع ملی ما شده و نه تنها این شرکت‌ها پس از رسیدن به سوددهی کشور ما را ترک نکرده‌اند، بلکه در پروژه‌های دیگری نیز سرمایه‌گذاری کرده‌اند.
او در مورد اینکه چه میزان سرمایه‌گذاری نیاز است تا در سال ۱۴۰۴ به سهم ۱۰ درصد اقتصاد دیجیتال از اقتصاد کل کشور برسیم گفت: هنوز میزان سرمایه‌گذاری برای رسیدن به این هدف تعیین نشده است.
اقتصاد دیجیتال آمار دقیقی ندارد
مدیرکل دفتر هماهنگی امور استان‌ها در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات معتقد است که اقتصاد دیجیتال یک مفهوم کلی است و نمی‌توان آمار دقیقی برای آن در نظر گرفت.
مهرداد ترابیان در پاسخ به این پرسش که اقتصاد دیجیتال که مدت‌ها از آن صحبت می‌کرد چه میزان محقق شده به «جهان‌صنعت» گفت: اقتصاد دیجیتالی یک مفهوم است و نمی‌توان آمار دقیقی برای آن در نظر گرفت. اقتصاد دیجیتال به معنای آن است که از ظرفیت‌های ICT برای توسعه کسب و کار استفاده کنیم.
او بیان کرد: توسعه اقتصاد دیجیتالی نیازمند در اختیار داشتن زیرساخت‌های مناسب است و باید دسترسی به پهن‌باندها وجود داشته باشد. همچنین تسهیل‌گری نیز باید در دستور کار قرار بگیرد تا شرکت‌های نوپا و استارت‌آپ‌ها در بوروکراسی اداری و فرآیند ثبت شرکت‌ها، بیمه‌ها و… گرفتار نشوند. قوانین تسهیل‌گری را اصلاح کرده‌ایم و به زودی تصویب خواهد شد.
منبع : جهان صنعت
